PLC PROGRAMLAMA
PLC , açılımı ise Programmable Logic Controller yani Türkçesi ile Programlanabilir Mantık Denetleyicisi olan bu dijital bilgisayarlar, bir otomasyon teknolojisi olarak fabrikaların makina kontrol sistemlerinde, assembler ve aydınlatma gibi endüstriyel elektromekanikal süreçlerde kullanılmaktadır.
PLC Programlama
PLC Programlama yapmak , kontrol içeriğini PLC mantığında kaydetmek için programlama konsolunu kullanmak ya da özel dijital bilgisayarlar kullanmak gibi değişik türde yöntemler bulunur. Bu yöntemler; program, devre sembolleri (merdiven diyagram) çalıştırılarak yapılabileceği gibi direkt komutlar (öğretici dil) ile de kullanılabilir.
PLC Programlama Nasıl Yapılır?
Merdiven Diyagram ile Programlama Yapmak
Merdiven diyagramı ile programlama yapmak için semboller kullanmak gerekmektedir. PLC programlamada röleli kontrole aşina olanlar için merdiven diyagramı kullanmak oldukça basittir. Fakat röleli kontrolde olduğu gibi burada da komutların kullanımını öğrenmek zorunludur.
Yukarıda da belirttiğimiz gibi merdiven diyagram ile programlama yapmak, röleli kontrolde çizilen ardışık diyagram gibi oldukça çok ortak noktaya sahiptir. Yalnız burada ortaya çıkan önemli fark; ardışık diyagram ve merdiven diyagramda kullanılan semboller birbirinden ayrılmaktadır.
Resim 1 ’den Ardışık diyagram ve Mediven diyagram farklarını örnekleyen sembolleri inceleyebilirsiniz.
Aşağıda Resim 2’de başka bir basit devre örneği sunulmuştur. Rölenin bobin ve kontağı ardışık diyagramda gösterilir. Ama merdiven diyagramında ise rölenin bobin ve kontağını tekrar yazmaya ihtiyaç olmaz.
PLC’de hangi Input koşullarında hangi Output veya Output’ların etkin olacağını göstermek yeterlidir.PLC röle ile benzer fonksiyonları da taşımaktadır. Bu sebepten ötürü tekrardan röleyi çizmeye ihtiyaç duyulmaz.
Aşağıda Resim 2’de diyagram X1 (“a”‖ kontak), X2 (“b”‖ kontak) ve Y0‘ın kullanıldığı bir ardışık diyagramı ve merdiven diyagramını sunulmaktadır.
PLC programlamada merdiven diyagramını açıklamak için kullanılacak bir teknik daha ise özel öğretici dil kullanmaktır. Öğretici dil ile program yapmak birçok teknik sunar. Bunlar programda işlem sırası ve yöntemi göstermek gibi teknikler olarak sıralanabilir.
PLC programlama merdiven diyagramı için İşlemin sırası ve yöntemi oldukça önemli bir yere sahiptir. Zira yöntem ve sıra analiz yapmaya yaramaktadır. Programın sol ana hattan başlayıp sağ ana hatta doğru çalışan her satırı “ünite” olarak tanımlanmaktadır. Bir satır merdiven diyagramında bir ünitedir.
PLC programlama merdiven diyagramı için bir ünitenin start’ı öğretici dilde LD komutu kullanılmak durumundadır. Ünite sağ tarafta bittiğinde de öğretici dil için OUT komutu kullanılmak durumundadır.
Aşağıdaki Resim 3’te buna örnek olarak bir merdiven diyagram ve öğretici dil gösterilmiştir. Öğretici dil PLC üreticilerinde birbirinden farklı komutlarda yazılmaktadır.
Buna karşın komutların farklı olmasına rağmen mantık birdir. Hepsi benzer mantıkta yazılır. AşağıdaResim 4’te Mitsubushi firmasına ait olan öğretici dil gösterilmiştir.
Aşağıdaki tablo farklı firmalara ait öğretici dil ile ilgili bilgi vermektedir.
SFC ile Programlama
SFC, Sequential Function Chart (Sıralı Fonksiyon Grafiği) kelimelerinin kısaltmasından meydana gelmektedir. SFC ayrıca, durum geçiş grafiği manasında da gelmektedir.
PLC Programlama için SFC, bir programlama metodudur ve daima değişen, gelişen adım işlemleri bu teknikle sunulur. 15 SFC ile, ardışık kontrol yada lojik kontrol devreleri tasarlanırken, geleneksel ve karmaşık tasarım teknikleri kullanılmadan, oldukça basit bir biçimde programlama gerçekleştirilir.
IEC standardı bakımından SFC sistemi oldukça kolay programlama yapılabilmesine olanak sağladığı için oldukça önemlidir. Tüm bu pozitif taraflarına göz atacak olursak, SFC sistemi hızla gelişmeye açık bir sistem olarak karşımıza çıkmaktadır. SFC ile programlama ayrıca bu yazımızda açıklık getireceğiz.
Resim 6 ’daki şekilde SFC diyagramına bir örnek olarak gösterilmiştir. Örnekten diyagramı inceleyebilirsiniz.
Çeşitli Marka PLC’lerin Röle Sayıları
PLC donanımı üreticileri, PLC içinde kullanılabilecek röle, zamanlayıcı, sayıcı gibi elemanları kendilerine özgü sayıda yapmakta ve numaralandırmaktadır. PLC ile programlama yapma esnasında bu sınırlamalara dikkat etmek gerekir. Resim 7’de tablomuzda gösterilen verile, PLC markalarında farklı marka ve üreticilere göre röle sayılarını göstermektedir.
PLC Programlama Programı
PLC Programlama programı için çok çeşitli programlar mevcuttur. Siemens, Datron, Omron, Mitsubushi, AEG ve Panasonic gibi markalar aracılığıyla PLC programlama yapılabilir. PLC programlama programı indirmek için arama motorlarından herhangi birinde PLC Programlama indir diyerek arama yaparsanız istediğiniz sonuca rahatça ulaşabilirsiniz.
PLC Programlama yaparken çok çeşitli kaynaklardan faydalanmakta fayda var. PLC Programlama PDF’leri, PLC devreleri, PLC program forumları, PLC devreleri ve örnek PLC çözüm örneklerini incelemeniz PLC programlama yaparken size katkı sağlayacaktır.
Ayrıca sitemizde yer alan PLC ve diğer elektronik makalelerini de incelemeniz sizleri PLC programlama yaparken geliştirecek diğer kaynaklar olarak sıralanabilir.